Het ondertussen veel geciteerde rapport van de Onderwijsraad ‘Advies Onderwijspolitiek na de commissie Dijsselbloem’ is beslist de moeite waard om helemaal te lezen. Beter dan de samenvattingen die ik heb gezien, geeft het hele rapport de vanuit het onderwijssysteem ingebakken spanning weer, die zo af en toe tussen politiek en onderwijs heerst. Het advies dat Dijsselbloem in 2008 gaf aan de politiek: ‘beperk je tot de hoofdlijnen en geef het onderwijs de ruimte’, is helaas niet opgevolgd.

Natuurlijk wil men in Den Haag weten wat er met het vele publieke geld gebeurt dat in onderwijs wordt gestoken. Maar helaas leidt het ‘vragen naar verantwoording’ nog te vaak tot bemoeizucht en nieuwe regelgeving. Verspilling van tijd en geld en bovendien een bron van veel ergernis. De kloof tussen politiek en onderwijs blijkt niet kleiner te zijn dan voorheen.

Jammer dat onze politici soms zo kritisch kijken naar wat er op de scholen gebeurt. Het is te gemakkelijk om onvoldoende onderbouwde kritiek te hebben op de kwaliteit van docenten, aanmerkingen te hebben op ‘te lange’ zomervakanties en ‘te korte’ onderwijstijd. Vooral wanneer het referentiekader van sommige politici zich beperkt tot hun eigen schoolperiode en de ervaringen van hun kinderen op school. Hoeveel krachtiger is het als onderwijs en politiek op basis van vertrouwen naar elkaar kijken, en natuurlijk, dan mag dat best met een kritische blik.

Ik ben trots op ons Nederlandse beroepsonderwijs. Daar gebeuren goede dingen. Onderwijs is elke dag anders maar ook elke dag topsport. Dagelijks zie ik met hoeveel plezier en enthousiasme op de scholen wordt gewerkt. En met goed resultaat. Het Nederlandse team heeft het op Euroskills 2014 in Lille geweldig gedaan. 13 medailles, waarvan 9 keer goud. Ook die prestaties zijn vruchten van het Nederlandse onderwijs. Daar kunnen we trots op zijn.

Even terug naar het door de Onderwijsraad uitgebrachte rapport. Daar wordt speciaal aandacht gegeven aan het onderwerp ‘stelselwijziging’. Het advies daarbij is: ‘laat de overheid zich beperken tot de hoofdlijnen en daarop krachtiger kiezen’.

Kijk, daar raakt het onze Vakcolleges. Wij hebben voortdurend bewust gekozen binnen het bestaande stelsel te blijven. Gezocht naar oplossingen die bestaande partijen verbinden. Een doorlopend traject van vmbo naar mbo naar regionale werkgevers. Ik geloof daar nog steeds in. Heel soms denk ik wel eens: wat zou het eenvoudig zijn als de Vakroute afgerond zou zijn na 4 jaren vmbo-onderwijs. Wat zou het gemakkelijk zijn daar een prachtige en praktische leerroute van te maken. Tegelijk ben ik er van overtuigd dat we dan onze Vakcollege-leerlingen tekort doen. Die hebben recht op een aaneengesloten onderwijstraject. Wat zou het mooi zijn als we dat voor elkaar krijgen. Prachtig onderwijs, leerlingen die het naar hun zin hebben op school, dus ook weinig voortijdig schoolverlaters. Gewaardeerd door politiek en samenleving die daarin natuurlijk blijmoedig en ruimhartig investeren en dat uiteindelijk dubbel en dwars terugverdienen door een gestage stroom van jonge gemotiveerde vakmensen richting arbeidsmarkt. Goed voor BV Nederland. Hopelijk zijn niet alle dromen bedrog.

Dit is zo’n hoofdlijn waarvan ik graag zou zien dat die door de politiek wordt uitgezet en gefaciliteerd.

Peter Holsappel

Peter Holsappel is voorzitter van de Scholenraad van Vakcollege Groep, welke de belangen behartigt van alle Vakcolleges in Nederland. In zijn columns schrijft hij over onderwerpen die spelen op de Vakcolleges en onderwijsontwikkelingen die hem bezighouden.